1,623 Views
Favorite
วรรณคดีท้องถิ่น หมายถึง วรรณคดีที่แต่งขึ้นหรือเผยแพร่อยู่ในท้องถิ่นต่าง ๆ ของไทยซึ่งมีทั้งที่ถ่ายทอดด้วยปาก คือ เล่าหรือขับร้องเป็นเพลง เรียกว่า "วรรณคดีมุขปาฐะ" และที่ถ่ายทอดเป็นตัวหนังสือ เรียกว่า "วรรณคดีลายลักษณ์" ซึ่งแต่งเป็นรูปแบบร้อยแก้วหรือร้อยกรอง ผู้แต่งส่วนใหญ่เป็นคนในท้องถิ่นเขียนหรือเล่าเพื่อสื่อเรื่องราวความคิดความรู้สึกกับคนในท้องถิ่นถ้อยคำภาษาที่ใช้จึงเป็นภาษาท้องถิ่น โดยทั่วไปแบ่งวรรณคดีท้องถิ่นออกเป็นกลุ่มใหญ่ ๆ ตามถ้อยคำภาษาที่ใช้เป็น ๔ กลุ่ม กล่าวคือ วรรณคดีภาคกลางใช้ภาษาไทยกลาง วรรณคดีล้านนาใช้ภาษาถิ่นเหนือ วรรณคดีอีสานใช้ภาษาอีสาน และวรรณคดีภาคใต้ก็ใช้ภาษาถิ่นใต้ หากเป็นวรรณคดีลายลักษณ์ที่เขียนขึ้นในสมัยก่อนก็มักใช้ตัวอักษรที่ใช้ในท้องถิ่นด้วย
วรรณคดีท้องถิ่นบางเรื่องอาจมีที่มาหรือได้รับอิทธิพลบางส่วนมาจากวรรณคดีท้องถิ่นอื่นซึ่งอยู่ใกล้เคียงและมีขนบธรรมเนียมประเพณีและภาษาคล้ายคลึงกัน นอกจากนี้ยังอาจพบวรรณคดีท้องถิ่นในกลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมต่าง ๆ ซึ่งอยู่อาศัยมาตั้งแต่สมัยโบราณหรืออพยพเข้ามาภายหลังในแต่ละภาคของไทย เช่น ในภาคเหนือ มีวรรณคดี ของกลุ่มคนไทยลื้อ ไทยเขิน และไทยใหญ่ ในภาคอีสานทางใต้มีวรรณคดีของกลุ่มชนที่พูดภาษาส่วย ในภาคใต้มีวรรณคดีของกลุ่มชนที่นับถือศาสนาอิสลาม และในภาคกลางมีวรรณคดีของกลุ่มชนที่พูดภาษามอญวรรณคดีของไทยโซ่งและไทยพวน
